Een korte historie van Sociëteit Harmonie

De Sociëteit Harmonie, de oudste sociëteit in Rotterdam, is opgericht op 1 april 1826. Over enkele jaren, in 2026 viert de sociëteit haar 200-jarig bestaan.

Reeds in 1811 nam de kastelein van de Sint-Jorisdoele, de heer Dreessens, het initiatief om een conversatie-sociëteit op te richten. Hij wilde hierdoor de omzet verhogen in zijn nieuwe sociëteitsgebouw aan de Coolsingel. In augustus kon dit gebouw in gebruik worden genomen met een concert en bal. Na enkele jaren ontstonden verschillen van mening tussen het bestuur van de sociëteit en de kastelein Dreessens, waarna de sociëteit werd opgeheven. Een deel van de leden bleef samenkomen in het Fransche Koffyhuis “Marechal de Turenne”. Zij besloten in 1826 om de sociëteit weer op te richten en kozen als naam van de vereniging “Harmonie”. Het aantal leden uit de gegoede burgerij nam snel toe tot 400. De grote zaal waar ondermeer concerten werden gegeven konden maximaal 500 personen herbergen. Te weinig voor de leden, hun dames en introducees. De Harmonie besloot daarom, samen met Dreessens een nieuwe concertzaal te bouwen die in 1844 kon worden geopend, wederom met een concert gevolgd door een bal. Er konden tot 1600 personen genieten van concerten, opera’s en theatervoorstellingen. In 1877 werden de gebouwen volledig eigendom van de Harmonie en vervolgens, in 1881 gerenoveerd. In de grote zaal, en op de binnenplaats werden tentoonstellingen georganiseerd, concerten gegeven door het Concertgebouworkest uit Amsterdam, door de grenadiers en de schutterij. Er werden operettes opgevoerd, variétévoorstellingen, ballet of het paardenspel van Carré. De sociëteit vervulde een centrale rol in het culturele leven van Rotterdam.

De Harmonie bloeide en in 1926 werd het 100-jarige jubileum groots gevierd. Een foto van het diner hangt achter de bar van de sociëteit. Het gebouw voldeed in de jaren 30 niet meer aan de eisen van de tijd, en werd door de brandweer afgekeurd. In 1938 werd een nieuw en groter gebouw betrokken. Helaas werd dit vernietigd op 14 mei 1940 tijdens het bombardement van Rotterdam. Een groot aantal muziekinstrumenten en alle bezittingen van de Harmonie gingen verloren.

Na de oorlog besloot de gemeente om een nieuw concert- en congresgebouw te bouwen dat in 1966 werd geopend. Het werd De Doelen genoemd, als verwijzing naar de historie die hierboven is samengevat. Tot die tijd werden de jaarlijkse concerten door het Concertgebouworkest georganiseerd door de Harmonie onder andere in de Rivierahal.

Met de uitkering voor oorlogsschade kocht de sociëteit het huidige pand aan de Westersingel 95. Een deel van het pand wordt nu gebruikt door Restaurant de Harmonie, chef Marco Somer, dat sinds 2021 behoort tot de top 100 van “Lekker”.

Het gebouw is enkele malen gerenoveerd. Tijdens de Corona-pandemie, in 2021, is een ventilatiesysteem aangebracht in de zaal van de sociëteit zodat deze veilig kan worden gebruikt voor de verschillende activiteiten die de sociëteit organiseert. Deze worden elders in de website gepresenteerd.

februari 2022
Maarten Simoons, voorzitter